پاسخ به دل نگرانی های مردم درباره سرشماری
یکی از دغدغه های برخی از هم استانی ها همزمان با آغاز دهمین دوره سرشماری عمومی نفوس و مسکن، حذف شدن آن ها از فهرست یارانه بگیران در صورت ارائه اطلاعات صحیح از وضعیت اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی خانواده شان است که این موضوع یعنی همراهی نکردن با دولت و دادن اطلاعات غیرواقعی و یا ندادن اطلاعات که بر برنامه ریزی ها و تصمیم گیری های کلان کشور، تأثیر منفی می گذارد.
یکی از دغدغه های برخی از هم استانی ها همزمان با آغاز دهمین دوره سرشماری
عمومی نفوس و مسکن، حذف شدن آن ها از فهرست یارانه بگیران در صورت ارائه
اطلاعات صحیح از وضعیت اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی خانواده شان است که این
موضوع یعنی همراهی نکردن با دولت و دادن اطلاعات غیرواقعی و یا ندادن
اطلاعات که بر برنامه ریزی ها و تصمیم گیری های کلان کشور، تأثیر منفی می
گذارد.
برنامه ریزی یکی از اولویت هایی است که هم در زندگی شخصی و هم در زندگی اجتماعی و توسعه و پیشرفت جوامع و کشورها نقش بسزایی دارد.
بدون شک برای برنامه ریزی بهینه و کارآمد، داشتن آمار و اطلاعات صحیح امری
بدیهی است. بر این اساس کسب آمار و داده های اطلاعاتی برای همگان به ویژه
برنامه ریزان و مدیران رده بالا در تمامی جوامع بسیار ارزشمند و انکار
ناپذیر است. سرشماری عمومی نفوس و مسکن نیز با هدف گردآوری آمار و اطلاعات
به روز از مناطق مختلف کشور، به شکل دوره ای هر 5 سال یک بار انجام می شود
تا بتوان با استناد به یافته های اطلاعاتی از این سرشماری، برای کشور در
سطح کلان، برنامه ریزی کرد. این سرشماری برای سال 95 و پس از سرشماری سال
90 از روز گذشته آغاز شد. آغاز سرشماری موجب شده است تا برخی مردم نگرانی
هایی مبنی بر این که اگر با دولت همکاری کنند و آمار و اطلاعات صحیح از
وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود و خانواده شان ارائه کنند، منتج به
حذف آن ها از فهرست یارانه بگیران خواهد شد، داشته باشند. این درحالی است
که رئیس مرکز آمار اعلام کرده است که این سرشماری ارتباطی به یارانه ندارد.
از طرفی آگاهی مردم از اهمیت ارائه آمار صحیح، می تواند به بدون نقص‌تر
انجام شدن این سرشماری کمک کند. پاسخ به دغدغه های برخی مردم در رابطه
باحذف شدن احتمالی شان از فهرست یارانه بگیران و نیز چرایی ضرورت ارائه
آمار صحیح، موضوعی است که در این گزارش، به آن پرداخته شده است.
تردید
یکی از شهروندان بجنوردی می گوید: با توجه به این که مستأجر هستم و دغدغه
پرداخت مالیات را ندارم، اطلاعات درست را در سرشماری ارائه می کنم.«احمدی»
اضافه می کند: آمار صحیح در برنامه ریزی کلان نقش بسزایی دارد و مسئولان
باید درباره نحوه استفاده از اطلاعات ارائه شده توسط شهروندان اطلاع رسانی
کنند.
یکی از شهروندان که مایل به ذکر نامش در این گزارش نیست، می گوید: برای
ارائه اطلاعات درست از وضعیت اقتصادی خود و خانواده ام در سرشماری تردید
دارم زیرا این آمار به سازمان های مربوطه مانند مالیات و دیگر دستگاه ها
منتقل می شود و در رقم مالیاتی که برای من تعیین می شود، مؤثر خواهد بود.
شهروندی دیگر اظهارمی دارد: هرچند واقعاً وضع اقتصادی خوبی ندارم اما با
این حال اطلاعات فاکتورهایی که در سرشماری ارائه می شود، ملاک خوب بودن
وضعیت اقتصادی محسوب می شود و ممکن است موجب قطع شدن یارانه مان شود.
«امیری» تصریح می کند: همین مبلغ ناچیز یارانه در زندگی بسیاری از افراد
تأثیر دارد و فکر می کنم که برخی از مردم آمار درست ارائه نکنند.
اهمیت ارائه اطلاعات صحیح
در این رابطه، یک کارشناس اقتصادی می گوید: برخی مردم ناخودآگاه بین
سرشماری و یارانه ارتباط برقرار می کنند.«قاسم ایزانلو» می افزاید: مردم
باید بدانند این سرشماری چه تبعات مثبتی می تواند داشته باشد تا به شکل
درست همراهی از سوی مردم انجام شود و از آن مهم تر بدانند اگر همراهی
نکنند، چه تبعات منفی می تواند داشته باشد و این نکته خیلی مهم است.وی
یادآور می شود: آمار یک موضوع بسیار مهم است از این جهت که در دنیای امروز
اگر قرار است اصلاح و توسعه و بهبودی در وضع مردمان از حیث اجتماعی،
اقتصادی و فرهنگی رخ دهد، اصلی ترین، مقدم ترین و کلیدی ترین شرط این
موضوع، دسترسی به آمار صحیح است. اگر آمار صحیحی وجود نداشته باشد، حتی اگر
بهترین، متفکرترین و اندیشمندترین آدم ها هم جمع شوند، امکان ندارد
بتوانند بهبودی را در وضعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه ما ایجاد
کنند.
این کارشناس اقتصادی می گوید: به طور مثال اگر بخواهیم در منطقه ای مانند
خراسان شمالی توسعه ای اتفاق بیفتد، سیاستمداران و برنامه ریزان اول باید
بدانند که این استان از چه ویژگی های از نظر اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی،
وضعیت خانوارها، جمعیت، درصد روستانشین و شهرنشین و غیره دارد تا بتوانند
چالش ها را برحسب این آمار شناسایی و برای استان برنامه ریزی و سیاستگذاری
کنند. از طرفی می توانند اطلاعات این استان را با آمار سایر استان ها
مقایسه کنند و مثلاً می گویند نمایندگان و مدیران خراسان شمالی می گفتند
این استان کمتر توسعه یافته است اما حالا که این سرشماری را انجام دادیم،
اطمینان یافتیم که این استان نسبت به سایر استان های کشور در شاخص های
توسعه عقب است بعد به شکل ویژه می توانند روی استان ما تمرکز کنند.
وی تأکید می کند: اما اگر این همراهی وجود نداشته باشد مثلاً مردم آمار
ندهند و یا آمار اشتباه بدهند، در هر دو حالت نتیجه این می شود که
سیاستگذار یا برنامه ریز در مرکز یک تصویر اشتباه از استان ما به دست خواهد
آورد و نتیجه نهایی تر این خواهد شد که یک سیاستگذاری اشتباه انجام می
دهند و نتیجه آخر هم این خواهد بود که هیچ بهبودی در استان ما به وجود
نخواهد آمد.
3 اصلی که لازم و ملزومند
یک کارشناس برنامه ریزی در این باره می گوید: آمار و اطلاعات یعنی برنامه
ریزی. داده های آماری بنیادی ترین اصل برای برنامه ریزی است و برنامه ریزی
اساسی ترین شاخص برای مدیریت قلمداد می شود. 3 حلقه آمار و اطلاعات،
برنامه ریزی و مدیریت از حلقه های توسعه به شمار می رود به طوری که عصر
ارتباطات و اطلاعات وقتی معنا می یابد که جمع آوری اطلاعات و داده ها به
روز باشد و یکی از نکاتی که در برنامه ریزی هر جامعه و سازمانی می توان از
آن به عنوان شاخص ترین اصل یاد کرد این است که توسعه بدون برنامه ریزی و
برنامه ریزی بدون آمار و اطلاعات قابل تحقق نیست و این 3 لازم و ملزوم
یکدیگرند و این مهم وقتی قابل تحقق است که نگاه ما به آمار و اطلاعات نگاهی
جامع به اصل آمار باشد.
«رضاییان» می افزاید: امروزه دانایی بشر منوط به داده ها و اطلاعاتی است
که ماهیت سمت و سوی حرکت بشر را به طور کامل تغییر می دهند و جهانی فراروی
ماست که عصر اطلاعات گفته می شود. بدون کوچک ترین تردیدی می توان اذعان کرد
در دنیای امروزی یکی از شاخص های ارزیابی توسعه کشورها داشتن نظام و
فرآیند کمی و کیفی فعالیت های آماری است.
این کارشناس برنامه ریزی معتقد است: قدم اول در فرآیند برنامه ریزی، تهیه
اطلاعات و آمار از تمامی امکانات بالقوه و بالفعل کشور در تمام بخش های
فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی کشور است. بدون وجود اطلاعات صحیح و جامع و به
دنبال آن تحلیلی متقن و علمی از این اطلاعات، حرکت در راه برنامه ریزی و
کار تهیه برنامه، امری محال و غیر ممکن است. همان طور که این شخص هیچ گاه
به مقصد نمی رسد، این چنین برنامه ریزی نیز نه تنها به حال مملکت مفید
نخواهد بود، بلکه ضرر و زیان فراوانی را هم در بر خواهد داشت.
به گفته «رضاییان»، آمار زیربنای تمام حرکت هایی است که در جامعه و سازمان
انجام می شود و در صورتی که آمار قابل اطمینان در سازمان وجود نداشته
باشد، برنامه ریزی با مشکل رو به رو خواهد شد و امکانات موجود در مسیر درست
به کارگیری نخواهد شد. به بیان دیگر، آمار مهم ترین ابزار ارزیابی عملکرد
گذشته، حال، برنامه ریزی برای آینده و یکی از عوامل اصلی سیاستگذاری و
مدیریت در هر سازمانی محسوب می شود، مقوله ای که ارزش آن روز به روز بیشتر
می شود به طوری که دنیای جدید را جهان آمار و احتمالات نام نهاده اند.
سرشماری ارتباطی به یارانه ندارد
مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان شمالی هم
در این ارتباط می گوید: دقیق بودن آمار در تمام برنامه ریزی های ما دخیل
خواهد بود و من بسیار خوش بین هستم که با توجه به تأکید مقام معظم رهبری،
مردم به بهترین شکل ممکن با انجام بهتر سرشماری عمومی نفوس و مسکن همراهی
خواهند کرد.
«حامدرضا کرمانی» می افزاید: این سرشماری از روز گذشته همزمان با سراسر
کشور در خراسان شمالی نیز آغاز شده است و تا بیست و چهارم این ماه به شکل
الکترونیکی انجام می شود و از بیست و پنجم ماه جاری نیز تا 25 آبان ماه، به
شکل حضوری انجام خواهد شد و از 25 تا 28 آبان ماه نیز خانوارهای غایب که
به هر دلیلی سرشماری نشده اند، سرشماری می شوند.
وی با بیان این که تعداد سؤالات در سرشماری این دوره کم شده و حداکثر 30
سؤال است که 28 سؤال به نفوس و 2 مورد هم به مسکن مربوط می شود، از هم
استانی ها می خواهد با توجه به اهمیت وجود آمار و اطلاعات صحیح در برنامه
ریزی های کلان کشوری، اطلاعات درست خود را بیان کنند و اطمینان داشته باشند
که سرشماری عمومی نفوس و مسکن این دوره هیچ ارتباطی به یارانه ندارد./روزنامه خراسان شمالی