حرکت آهسته استان برای تبادلات فرهنگی با کشورهای همسایه

با نگاهی به پیشینه تاریخی و فرهنگی استان می توان به داشته های  این خطه  افتخار کرد؛ داشته هایی که سبب شده است تا امروز از خراسان شمالی به عنوان گنجینه معرفت ها و  فرهنگ ها یاد شود، البته گنجینه ای که امروز به واسطه معرفی نشدن ظرفیت های فرهنگی و هنری آن، چندان شناخته شده نیست. در حالی که با وجود اشتراکات فرهنگی فراوان می توان زمینه اتفاق های فرهنگی و هنری را در استان از طریق همراه شدن با کشورهای آسیای میانه فراهم کرد. هر چند نمی توان از کنار حرکت های جزیره ای که طی چند سال گذشته هم چون برپایی نمایشگاه اکو، همایش ترویج زبان و ادبیات فارسی و تولید اثر نمایشی مشترک با تاجیکستان به بهانه جشنواره تئاتر رضوی و حضور هنرمندان موسیقی در کشورهای مختلف گذشت، اما یادمان باشد که حرکت های جزیره ای راه به جایی نمی برد و اگر تعامل فرهنگی و هنری با کشورهای همسایه و آسیای میانه شکل بگیرد علاوه بر معرفی داشته ها و غنا بخشیدن به آن، فضایی برای اقتصاد هنر فراهم می شود، اما باید گفت که گام های کوچک و از هم گسسته راه به جایی  نمی برد  و این  ظرفیت ها  هستند  که در آتش بی تدبیری می سوزند.  دکتر «حبیب ا... صفرزاده» که سال هاست در عرصه فرهنگ و هنر فعالیت می کند و خود در این زمینه دستی برآتش دارد و رایزن اسبق فرهنگی ایران در ازبکستان بود، بر این باور است که تعامل دائمی را وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، اکو و یونسکو فراهم می کند و می افزاید: اگر تعاملات کشور ما در سطح سفارتخانه ها و رایزن های فرهنگی در کشورهای هم جوار در سطح بالایی برنامه ریزی شده باشد، تعاملات شکل می گیرد.
 از نگاه این استاد زبان و ادبیات فارسی، وقتی که دستگاه های فرهنگی و سازمان های ذی ربط نتوانند با دستگاه های هم تراز خود در آن سوی مرز همراه باشند، به طور قطع مراوده فرهنگ و ایجاد رخدادهای هنری، سخت می شود، بنابراین برای برون رفت از این شرایط دولت باید از رایزنان فرهنگی ، افرادی که ظرفیت های فرهنگی کشور را می شناسند و آشنایی با فرهنگ های سایر ملل دارند، بهره بگیرند.
 وی ادامه می دهد: به نظر می رسد باید بخشی از متولیان فرهنگ چه در سطوح رایزنان فرهنگی و سفرا و چه در مدیریت فرهنگی داخل کشور در صدد شناسایی ظرفیت ها و تعاملات مثبت  برآیند. وی لازمه ادامه دار شدن فعالیت های فرهنگی و برگزاری همایش ها و جشن های مشترک را انعقاد تفاهم نامه های فرهنگی و هنری بین کشورها می داند و می گوید: تا زمانی که مبادرت به انعقاد تفاهم  نامه های فرهنگی و هنری نشود  فعالیت ها جزیره ای و موردی خواهد بود اما هنگامی که یک تفاهم نامه فرهنگی یا یک موافقت نامه فرهنگی به شکل رسمی منعقد می شود هر دو طرف ملزم می شوند تا به صورت منظم نسبت به برگزاری رخدادهای مشترک  مبادرت کنند و از آن جایی که این مسیر را تا به حال نپیموده ایم ایجاد رخدادهای بین المللی منظم، اثرگذار خواهد بود.
این پژوهشگر فرهنگ عامه، انعقاد تفاهم نامه های فرهنگی، برپایی نمایشگاه کتاب، شب های شعر مشترک و گویشی و ترجمه آثار به زبان های بیگانه را در گسترش تعاملات اثرگذار می داند و تصریح می کند: به طور قطع تعاملات موجب می شود تا به زوایای نپیموده در فرهنگ پرداخته شود.
او البته این نکته را هم می گوید که با این همه نمی توان منتظر ماند تا سازمان های مختلف کاری از پیش ببرند، بنابراین با ایجاد ارتباط با دستگاه های فرهنگی کشورهای مقصد می توان زمینه حضور اهالی فرهنگ و هنر در اقلیم های مختلف را فراهم کرد تا حقانیت انقلاب و ظرایف موجود در فرهنگ ایرانی به دیگران نشان داده شود.وی خاطرنشان می کند: ایجاد و تقویت انجمن دوستی هنرمندان و فرهنگ مداران بین کشورها و ملل از راهکارهای دیگری است که می توان به این مهم دست یافت.
«رمضان پور» هم از دیگر هنرمندانی است که تعاملات هنرمندان با کشورهای آسیای میانه را  در رشد و بالندگی فرهنگ و هنر استان بسیار اثر بخش می داند و می افزاید: هر اندازه سرمایه گذاری بیشتر شود نتیجه بیشتری خواهد داشت، بنابراین با نگاهی به هنرهای مختلف و سرمایه گذاری  انجام شده  در حوزه  موسیقی و تئاتر می توان شاهد سرمایه گذاری  در این ۲ حوزه  بود و این امر نشان دهنده این  است  که نگاه مسئولان  به این 2 مقوله  بیشتر است.
این هنرمند جوان به مظلوم واقع شدن حوزه تجسمی در استان اشاره می کند و  می افزاید: هر چند در حوزه موسیقی و تئاتر بستر برای معرفی داشته ها تا حدودی فراهم شده اما در حوزه تجسمی این اتفاق کم رنگ است.
وی معتقد است: هر چند شاهد تلاش هایی برای مطالبات هنرمندان تجسمی بودیم اما نمی توان کم توجهی مسئولان نسبت به این بخش را نادیده گرفت و باید گفت این بدان معنا نیست که توانایی هنرمندان تجسمی کم است.  «رمضان پور» که خود کارنامه درخشانی در زمینه نقاشی دارد و در زمره افرادی است که تجربه نمایش آثارش را در ترکمنستان دارد، از این که حداقل حضور هنرمندان در این رویداد فرهنگی و هنری با دادن لوح ثبت نشد، گلایه می کند و دعوت هنرمندان را نوعی سرمایه گذاری می داند و می گوید: مشکل اصلی نبود سرمایه گذاری است و تنها با تغییر رویکرد مسئولان می توان به نتیجه رسید.  
«حسین حصاری» هم که سال هاست در زمینه موسیقی فعالیت می کند هر گونه مراودات فرهنگی و هنری را حامل نکات مثبت و اثر بخش برای استان عنوان و اظهار می کند:  تعامل با کشورهای آسیای میانه موجب می شود تا به نوعی در جریان فعالیت های فرهنگی و هنری هنرمندان آن خطه  قرار  بگیریم  و از نزدیک  با نوع  نگاه آن ها به هنر موسیقی آشنا شویم.  
وی هر چند تعامل را از اولویت های اصلی و اساسی استان نمی داند، اما باز شدن پای مراودات اقتصادی و فرهنگی را برای استان از دیگر دستاوردهایی عنوان می کند  که  می توان به خوبی از آن ها بهره برد./روزنامه خراسان شمالی