پروژه ریلی استان در گفت و گو با مدیران سازمان برنامه و بودجه، آستان قدس و منبع آگاه پیگیری شد
راه آهن مشهد- بجنورد- گرگان که حکایت آن روی مثنوی هفتاد من کاغذ را کم کرد، حالا و پس از طی مسیرها و نشست های طولانی رو به تعطیل شدن می‌رود؛ پروژه‌ای که هر ورق از پرونده آن، پس از طی فراز و نشیب ها و کارها و اقدامات کارشناسی بسیار، حالا حکم داستان هزار و یک شب را دارد، داستانی که به سرانجام رسیدن آن هر روز بیشتر از قبل در ابهام فرو می‌رود.
راه آهن مشهد- بجنورد- گرگان که حکایت آن روی مثنوی هفتاد من کاغذ را کم کرد، حالا و پس از طی مسیرها و نشست های طولانی رو به تعطیل شدن می‌رود؛ پروژه‌ای که هر ورق از پرونده آن، پس از طی فراز و نشیب ها و کارها و اقدامات کارشناسی بسیار، حالا حکم داستان هزار و یک شب را دارد، داستانی که به سرانجام رسیدن آن هر روز بیشتر از قبل در ابهام فرو می‌رود.
پروژه‌ای که پس از رفع شدن مسائل مربوط به جذب فاینانسور و اختلاف نظرها درباره شرکت «مهاب قدس» و تعیین چگونگی تأمین سهم 15 درصدی سرمایه‌گذار داخلی و افتادن در دست‌انداز تحریم ها، حالا چوب بی‌تدبیری و کم‌کاری برخی را با وجود دلسوزی‌های برخی دیگر می‌خورد تا همچنان بهانه پشت بهانه همه همت دولت برای این خط ریلی باشد.
«جهانگیری» معاون اول رئیس جمهور، در حالی فهرست پروژه های ریلی دارای اولویت اجرا در کشور را اعلام کرده که اسمی از پروژه راه آهن مشهد- بجنورد- گرگان در آن نبوده است.
پرونده این پروژه تأثیرگذار ریلی که سرمایه‌گذار آن به واسطه بی مدیریتی‌ها خسته شده، حالا در سازمان برنامه و بودجه کشور گیر کرده است.
تأخیر وزارت راه در تکمیل مدارک
در این باره، مدیر عامل شرکت مسکن و عمران قدس رضوی با بیان این که از پیگیری های بی سرانجام برای این پروژه خسته شده‌ایم، می‌افزاید: پروژه راه آهن مشهد- بجنورد- گرگان تقریباً تعطیل است و نماینده ها باید به فکر چاره‌ای برای آن باشند.
«رئیسی» می افزاید: اسفند 96 قرارداد این پروژه امضا و در خرداد 97 ابلاغ شد ولی از آن موقع تاکنون، هنوز وزارت راه و شهرسازی، مدارک کامل پروژه را به سازمان برنامه و بودجه ارائه نکرده است و احتمال دارد سازمان برنامه و بودجه به دلیل تأخیر وزارت راه در تکمیل مدارک، این پروژه را از اولویت اجرا خارج کرده باشد.وی اظهارمی‌کند: وقتی قرار است پروژه‌ای در کشور اجرا شود که 85 درصد آن فاینانس است و پول از خارج از کشور می‌آید و دولت ایران بدهکار می‌شود باید سازمان برنامه و بودجه بررسی کند که آیا این پروژه دارای اولویت است که دولت ایران بدهکار این پروژه شود یا خیر؟
او می‌گوید: از اول سال تا الان که باید مدارک در وزارت راه کامل و به سازمان برنامه و بودجه ارائه می‌شد، هنوز مدارک ناقص است و این طولانی شدن ارسال مدارک، برای سازمان برنامه و بودجه این تصور را ایجاد کرده است که این پروژه برای وزارت راه اولویتی ندارد و از این رو تصور بر این است که این پروژه از اولویت خارج شده است.
دولت ایران از تغییر نرخ ارز زیان نمی‌بیند
وی در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است افزایش نرخ ارز این پروژه ریلی را از توجیه انداخته باشد؟ بیان می‌کند: پروژه در کشور ما ساخته می‌شود و قیمت آن به ریال درمی‌آید و آن را بر قیمت ارز تقسیم می‌کنند مثلاً می‌گویند قیمت یوان 500 تومان است، بر یوان تقسیم می‌کنند، یک عددی می‌شود، هر موقع هم می‌خواهند پول بدهند، وقتی می‌خواهند پولی را به ریال حساب کنند به یوان تبدیل می کنند و به یوان روز حساب می‌شود یعنی اگر قیمت یک کاری هزار تومان بود و دو یوان می‌شد، حالا که قیمت یوان هزار تومان شده، یک یوان می‌شود.
وی تأکید می‌کند: این یعنی در این سیستم به هیچ عنوان دولت ایران زیان نمی‌بیند قبلاً با یوان 500 تومانی باید 2 یوان می‌گرفت، حالا که یوان شده هزار تومان، یک یوان می‌گیرد یعنی باز هم همان هزار تومان را بدهکار است.
سیاسیون وارد شوند
مدیرعامل شرکت مسکن و عمران قدس رضوی تصریح می‌کند: هر چند تحریم هایی که اعلام شده است بر این پروژه تأثیر دارد ولی پیگیری و مذاکرات افراد سیاسی ما با چین قطعاً می‌تواند موثر باشد و مشکل را رفع کند.«رئیسی» می‌گوید: از سویی اگر مدارک این پروژه طی اردیبهشت و خرداد ماه تکمیل و به سازمان برنامه و بودجه ارسال و تأییدات آن در این سازمان انجام می‌شد الان تأییدات فاینانس آن در چین انجام شده بود و اصلاً آن موقع بحث تحریم‌ها نبود که بخواهد بر پروژه تأثیر بگذارد.او تأکید می‌کند: از ابتدای امضای قرارداد، وزارت راه 6 ماه یعنی تا آخر شهریور زمان داشت که مدارک را تکمیل کند ولی مدارک تکمیل نشد و دوباره با فاینانسور خارجی تعامل کردند که 6 ماه دیگر دوره را تمدید کنند و اکنون بیش از 7 ماه از زمان اول گذشته ولی هنوز مدارک تکمیل نشده است.
وی می‌افزاید: آن‌قدر وزارت راه پروژه را معطل کرد که به تحریم های اول خورد و چند روز دیگر زمان تحریم های دوم می‌شود و این نشان می دهد که متأسفانه ما در وزارت راه برای این نوع پروژه های خاص، متولی ویژه نداریم. در حالی که اگر این موضوع یک متولی ویژه داشت و تنها دغدغه و مسئولیت اش عملیاتی کردن این پروژه بود تا حالا نتایج بهتری حاصل شده بود.
مدیرعامل شرکت مسکن و عمران قدس رضوی می‌گوید: به نظر من دلیل به نتیجه نرسیدن این پروژه با وجود پیگیری های فراوان، ضعف های مدیریتی است چون ما بحث پول را همیشه در رده دوم و سوم می‌بینیم و اولویت اول موضوع مدیریتی است.«رئیسی» اظهارمی‌کند: بارها خواسته ایم یک متولی مشخص برای این موضوع بگذارند، عزیزان خیلی دلسوزی کردند ولی متأسفانه به دلیل حجم کارهای زیادی که در بخش‌های دیگر دارند و این هم یکی از کارهای شان است، تاکنون نتوانسته اند به نتیجه برسند.
حجم ریالی پروژه افزایش یافته است
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان شمالی در این باره می‌گوید: موضوع پیش روی پروژه راه آهن مشهد- بجنورد- گرگان، تغییر قیمت است.«رجب‌زاده» می‌افزاید: با توجه به افزایش قیمت دلار و در نتیجه قیمت یوان، حجم ریالی پروژه افزایش یافته است و در این شرایط، با رقم قید شده در قرارداد نمی‌توان این پروژه عظیم را اجرایی کرد.
وی اظهارمی‌کند: اگر حجم سرمایه‌گذاری پروژه اندک بود، شاید در این شرایط می‌شد به سمت اجرایی شدن آن پیش رفت ولی حجم این پروژه بسیار سنگین است و باید در این باره تصمیم اساسی گرفته شود.او بیان می‌کند: این موضوع در سازمان برنامه و بودجه کشور در حال بررسی و تبادل نظر است و امیدواریم به نتیجه برسد.
مصوبه شورای اقتصاد باید اصلاح شود
در این پیوند، معاون فنی، امور زیربنایی و تولیدی سازمان برنامه و بودجه کشور به گزارشگر ما می‌گوید: پروژه راه آهن مشهد- بجنورد- گرگان در سازمان برنامه و بودجه گیر نکرده است بلکه مصوبه قبلی شورای اقتصاد باید اصلاح شود که در در مرحله تکمیل مدارک برای طرح و تصویب در شورای اقتصاد است.
دکتر «حمیدرضا عدل» می‌افزاید: به محض تصویب در این شورا، ان‌شاءا... مانند دیگر طرح ها تحت پوشش فاینانس و تأمین 15 درصد سهم کارفرما قرار خواهد گرفت. تصور می‌کنم سرجمع کل اعتبارات مورد نیاز باید افزایش یابد.
وی بیان می‌کند: این افزایش، مربوط به برآورد کل سرمایه‌گذاری است که باید بر مبنای نتایج مطالعات تکمیلی، افزایش یابد. او به جزئیات بیشتری درباره پروژه اشاره نمی‌کند و می‌گوید: نمی‌توانم اطلاعات بیشتری از این پروژه را در اختیارتان قرار دهم.
خبر مرتبط
پروژه راه آهن معطل فهرست بهای سال 97
اسعدی- سازمان برنامه و بودجه برای مطالبه فهرست بهای سال 97، به دنبال تأمین زمان به منظور رفع مشکلات حقوقی پروژه راه آهن مشهد- بجنورد- گرگان است. یک منبع آگاه در این باره به خبرنگار ما گفت: هزینه ریسک، سود فاینانس و کارهای ارزیابی تملک، مشاوره و برآورد قیمت اجرای پروژه این خط ریلی بر اساس فهرست‌بهای سال 96 در متن قرارداد مشخص و اسفند همان سال قرارداد امضا ولی در خرداد 97 ابلاغ شد.
این منبع که خواست نامش محفوظ بماند، افزود: خارج از موضوعاتی که بر پروژه حاکم است، سازمان برنامه و بودجه ایراد گرفته است که با توجه به این که فهرست بهای 97 آمده است، قیمت‌ها به‌روز شود که موضوع به عبارتی نوعی خریدن زمان است.وی اظهارکرد: دوباره باید تمام قیمت ها با توجه به فهرست بهای سال 97 به‌روز شود که این موضوع 3 یا 4 ماه زمان نیاز دارد و تا آن موقع، سال 97 هم تمام می‌شود و فهرست‌بهای سال 98 می‌آید و دوباره همین داستان تکرار می‌شود.
او گفت: این پروژه در این اوضاع و احوال اقتصادی کشور و اختلافات ارزی که به وجود آمده است، بار مالی سنگینی دارد و سازمان برنامه و بودجه می‌گوید پروژه از نظر قیمت برای چین تغییر نکرده و برای کشور ما بالا رفته است و چین باید قیمت را پایین بیاورد ولی چین می‌گوید مبنای قرارداد همین است و از این رو در رقم قرارداد اختلاف حقوقی وجود دارد.او افزود: سازمان برنامه و بودجه با این ایرادهایی که می‌گیرد به دنبال تأمین زمان است تا بتواند موضوعات پیش آمده و اختلاف حقوقی با کشور چین را رفع کند./روزنامه خراسان شمالی